Beleid en regelgeving

Gezondheid en hoogspanningsleidingen

De stroom die door hoogspanningsleidingen loopt veroorzaakt een elektromagnetisch veld. De sterkte van dit veld is o.a. afhankelijk van de hoeveelheid stroom die wordt getransporteerd en de afstand tot de draden. Voor de maximale sterkte van een magnetisch veld zijn geen wettelijke normen. Het elektromagnetische veld dat rondom de hoogspanningsverbinding bestaat is wellicht schadelijk voor de gezondheid.

Beleid
Om schade door blootstelling aan bovengrondse hoogspanningsleidingen te voorkomen voert het Rijk voorzorgsbeleid uit.  Zij adviseert om zo min mogelijk nieuwe situaties te creëren waarbij kinderen zich langdurig binnen de magneetveldzone van 0,4 microtesla (µT) zijn (afhankelijk van het soort hoogspanningsverbinding een afstand van minimaal 30 tot 200 meter). 

Het gaat hier om bijvoorbeeld de aanleg van nieuwe hoogspanningsverbindingen in de buurt van bestaande woningen en om woningbouw in de buurt van bestaande hoogspanningsverbindingen. Voor bestaande woningen in de buurt van hoogspanningsleidingen geldt geen advies.
Het Rijk hanteert een advieswaarde van maximaal 100 µT op maaiveld niveau ter voorkoming van korte termijn effecten. Dit is het door de Europese Unie aanbevolen niveau voor magnetische veldsterkte. 

Gezondheidseffecten
Leukemie
Onderzoek wijst erop dat kinderen tot en met 15 jaar die in de buurt van een bovengrondse hoogspanningsverbinding wonen meer kans hebben op leukemie. Om het risico te beperken hanteert het Rijk het bovengenoemde beleid. Meer informatie: RIVM, dossier hoogspanningslijnen.

Alzheimer
In een Zwitsers onderzoek wordt een verband gelegd tussen hoogspanningsverbindingen en een verhoogd risico om te overlijden aan Alzheimer. Het gaat hier om mensen die langer dan 10 jaar op minder dan 50 meter afstand van een hoogspanningsverbinding woonden. Dit verband is echter niet aangetoond.

Fijnstof
Er zijn wetenschappelijke publicaties over bovengrondse hoogspanningslijnen en de gezondheids-effecten van fijnstof. Het RIVM acht dit echter niet aannemelijk. RIVMrappport Hoogspanningslijnen en fijn stof

Factsheet Hoogspanningsnet en magneetveld  

Gezondheid en verkeer

Luchtverontreiniging en geluid door verkeer hebben een negatief effect op de gezondheid. Ook onder grenswaarden kunnen gevolgen optreden. De Commissie adviseert daarom bij grotere infrastructurele projecten in het milieueffectrapport in te gaan op de gevolgen voor de gezondheid.

Verkeersgeluid veroorzaakt:

• hinder en slaapverstoring
• stress met als gevolg hoe bloeddruk en hart- en vaatziekten
• verminderd prestatievermogen bij kinderen.

Een belangrijke bron van geluid in de woonomgeving is wegverkeer. Een te hoge geluidbelasting kan leiden tot gezondheidsproblemen. Naar schatting ondervindt 12% van de volwassenen in Nederland ernstige slaapverstoring door geluid van wegverkeer. De mate waarin iemand hinder ondervindt hangt samen met het geluidsniveau, de geluidsbron en individuele beleving. Ook bij geluid geldt dat er grens- en streefwaarden zijn. Hinder en slaapverstoring treden ook op onder de grenswaarden.